بانک خازنی (Capacitor bank)

منظور از بانک خازنی چیست؟
برای درک ضرورت وجود بانک خازنی ابتدا باید مروری روی توانهای مصرفی در شبکه داشته باشیم. توانهای مصرفی در هر شبکه برق به دو دسته تقسیم میشوند: توان اکتیو (توان مفید) و توان راکتیو (توان غیرمفید).
توان اکتیو برای انجام عملیات (کارهای مکانیکی، تولید نور و …) در مدار مصرف میشود. اما توان راکتیو اصلا به کار مفید تبدیل نمیشود. این انرژی توسط تمام تجهیزاتی که دارای سلف و سیمپیچ هستند، مصرف شده و باعث اعمال بار اضافی به شبکه توزیع میشود.
بسیاری از دستگاههای AC مانند الکتروموتورها برای راهاندازی به توان راکتیو هم نیاز دارند. وجود این توان برای عملکرد صحیح دستگاهها ضروری است. برای دریافت توان راکتیو، باید جریان بیشتری از شبکه دریافت کرد.
در نتیجه، هزینه برق مصرفی افزایش پیدا میکند. با زیادتر شدن تبادل جریان بین مدار و شبکه برق، فشار روی شبکه هم بیشتر میشود. در چنین شرایطی، استفاده از بانک خازنی، بهترین راهکار برای حل مشکل است.
بانک خازنی، مجموعهای از خازنها با رتبهبندی ولتاژ یکسان هستند که به صورت سری و موازی به هم متصل میشوند. اگر بانک خازنی را به همراه تجهیزات دیگری در یک تابلو قرار دهیم، تابلوی بانک خازنی تشکیل میشود.
این تابلو که ظاهری شبیه به تابلو برق دارد، در ورودی کارخانه یا کارگاه صنعتی و دقیقا بعد از تابلوی توزیع اصلی قرار میگیرد. بانک خازنی توان راکتیو ایجاد شده توسط تجهیزات سلفی کارخانه را تأمین میکند و به این صورت مصرفکنندههای سلفی توان راکتیو را به جای شبکه از بانک خازنی دریافت میکنند.
اینطور، جریان دریافتی از شبکه و هزینه برق مصرفی کمتر شده و به شبکه برق فشار وارد نمیشود. هر چه ظرفیت توان راکتیو خازنها در تابلو بانک خازنی بیشتر شود، ظرفیت انرژی قابل تأمین توسط مدار بانک خازنی هم افزایش پیدا میکند.